از ویژگی‌های دونالد ترامپ در عرصه سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا یکی هم این است که هیچ عجله‌ای در کار گزینش مسؤولان سیاست خارجی در وزارت خارجه آمریکا، به ویژه در سفارتخانه‌های این کشور ندارد. تا همین یک سال پیش نیز پنج  کرسی معاونت وزارت خارجه این کشور یا خالی بود یا توسط سرپرست‌ها اداره می‌شد. آسیب‌های احتمالی این وضع با توجه به کارایی اداری دستگاه سیاست خارجی آمریکا در سطوح میانی و پاپینی تا حدی قابل مدیریت است. در سطح کلان‌تر اما اثرات منفی بر چگونگی پیشبرد سیاست خارجی آمریکا دارد. شماری از سفارت‌خانه‌های آمریکا مانند نمایندگی دائمی این کشور در سازمان ملل متحد هنوز توسط کنسول‌ها مدیریت می‌شوند. سوال اما این است که چرا ترامپ سفیر جدیدی به سازمان ملل نمی‌فرستد؟ دلایل سیاسی اداره ترامپ برای این تاخیر چیست؟ اصلا ترامپ سفیری به سازمان ملل خواهد فرستاد؟

ترامپ، نیکی هیلی دیگری نمی‌خواهد

دونالد ترامپ اهل تحسین و تمجید دیگران نیست. از چهره‌هایی که او را تحت الشعاع قرار بدهند نیز چندان خوشش نمی‌آید. نیکی هیلی احتمالا اولین و آخرین مقام دولت ترامپ بود که به‌رغم حضور دائمی در رسانه‌ها و عرصه سیاست خارجی آمریکا  باعث نشد رئیس جمهوری به او حسودی کند. برعکس وقتی در دسامبر سال‌گذشته، پایان کارش را به دولت ترامپ اعلام کرد، رئیس جمهوری از او تمجید کرد و در حضور رسانه‌ها به گرمی از او در کاخ سفید استقبال کرد. خانم هیلی، مناسبات محکمی با دختر و داماد رئیس جمهوری دارد. نیویورک تایمز پس از استعفای او گزارش داد که احتمالا خانم هیلی، جایگزین مایک پنس معاون کنونی رئیس جمهوری در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ شود. تا انتخابات آمریکا چیزی در حدود بیست ماه مانده است.

ترامپ واقع‌گرای بی‌رحمی است. هیچ تضمینی وجود ندارد که او همچنان در آستانه انتخابات نظر مثبتی در مورد خانم هیلی داشته باشد. اما آن چه روشن است این که ترامپ به یقین سفیر پر قدرت و پر جاذبه‌ای همچون هیلی به سازمان ملل نخواهد فرستاد. پس از استفعای نیکی هیلی ترامپ دو نامزد برای احراز کرسی سازمان ملل معرفی کرده است. کاندیدای اول احراز این پست هیثر نوئرت، مجری سابق فاکس نیوز و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بود. جستجو و بررسی سوابق کاری خانم نوئرت نشان داد که او یک مشکل حل‌نشده حقوقی دارد. نوئرت یک مهاجر بدون مجوز کار را به عنوان پرستار برای کودک‌اش استخدام کرده است. گذشته از دعوی حقوقی که راه افتاد و او را مجبور کرد از نامزدی‌اش به این سمت منصرف شود، نوئرت کلا اهل سیاست نبود؛ و تجربه‌اش در وزارت خارجه آمریکا نیز اندکی بیش از یک سال بود. هرچند ترامپ باور داشت که " همه به او احترام خواهند گذاشت" اما بعید به نظر می‌رسید که او بتواند رأی تایید کنگره را بگیرد و سپس سفیر توانمندی برای آمریکا در سازمان ملل متحد بشود.

کاندیدای کنونی ترامپ به سازمان ملل متحد، کیلی کرفت سفیر کنونی آمریکا در کاناداست. او هرچند رأی تایید کنگره را بی هیچ دردسری در ۲۰۱۷ برای نامزدی‌اش به سفارت کانادا گرفت، اما به نظر نمی‌رسد این بار به سادگی از فیلتر کنگره بگذرد. نظریات او در مورد تغییرات اقلیمی، بیشتر شبیه دیدگاه‌های رئیس جمهوری است. شوهرش از اهداءکنندگان مالی بزرگ حزب جمهوریخواه از ایالت کنتاکی است که در ۲۰۱۶ حدود یک ملیون دلار به کمیته مراسم تحلیف رئیس جمهوری کمک نقدی کرده بود. تجربه و دانش سیاسی خانم کرفت، در حد نیکی هیلی نیست. اگر او رأی تأیید سنا را بگیرد و سفیر آمریکا در سازمان ملل بشود، خیال ترامپ از بابت این که کسی در نیویورک و با استفاده از تریبون سازمان ملل متحد، دیپلماسی تویتتری او را تحت الشعاع قرار بدهد، راحت خواهد بود.

فاکتور بولتون

یکی از تحلیلگران آمریکا چندی پیش نوشته بود. "ترامپ رئیس جمهوری دنیای جان بولتون هست." این حرف دقیقی است. بولتون نفوذ جدی و مخربی در سیاست خارجی آمریکا دارد. او عملاً دارد پای رئیس جمهوری را به یک جنگ احتمالی در خاورمیانه می‌کشد که دست‌کم بیست سال آرزوی آن را در سر پرورانده است: جنگ با ایران. این فقط نمونه‌ای از نفوذ ذهنیت بولتون در سیاست خارجی دولت ترامپ است. شیوه‌های کاری او در مسأله سیاست خارجی آمریکا شباهت چندانی با بسیاری از مشاوران پیشین امنیت ملی آمریکا ندارد. اهل گفت و گو و سازش نیست؛ دیدگاه های ثابت و تغییر ناپذیری در مورد جهان دارد؛ از دیپلماسی و کار چند جانبه در سطح نهادهای بین‌المللی خوشش نمی‌آید و خصومت‌اش نیز با سازمان ملل متحد تاریخی است. کارنامه درخشانی به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل ندارد. یک بار به شوخی گفته بود، اگر قرار باشد ساختمان سازمان ملل متحد ده طبقه‌اش را از دست بدهد، هیچ کسی تفاوت را حس نخواهد کرد.

 بولتون آن طوری که از نوشته‌ها و گفت وگوهایش بر می‌آید، اهل طنز  و شوخی نیست. بعید به نظر می‌رسد شوخی بی‌مزه اش در مورد ساختمان سازمان ملل، بی‌ربط به نوع نگاه او به کار این سازمان باشد. حالا که او مشاور امنیت ملی آمریکاست و گوش و هوش رئیس جمهوری را به نحوی مدیریت می‌کند، انتخاب سفیر برای سازمان ملل متحد احتمالا جز اولویت‌های بولتون نیست. برای ترامپ نیز داشتن و نداشتن سفیر در سازمان ملل اهمیت یکسان دارد.